ΕΜΒΟΛΗ ΑΠΟ ΑΕΡΑ

Από τον Βασίλη Π. Ζαχαριάδη MD Phd

Περίληψη - Με λίγα λόγια.....

Αυτό συμβαίνει όταν φυσαλίδες αέρα ταξιδεύουν στο αίμα, και μπορεί να εμποδίσουν τη ροή του αίματος σε όργανα όπως ο εγκέφαλος και ο νοτιαίος μυελός.

Οι φυσαλίδες μπαίνουν στο αίμα από τους πνεύμονες, όταν είναι υπό πίεση (όπως στην κατάδυση), ή από ένα τραύμα.

Η οξυγονοθεραπεία επιδρά με πολλούς τρόπους όταν συμβαίνει αυτό.

• Η επιπλέον πίεση σε όλο το σώμα μικραίνει τις φυσαλίδες, έτσι ώστε να προκαλούν λιγότερα προβλήματα στην κυκλοφορία του αίματος.
• Το καθαρό οξυγόνο αναγκάζει τις φυσαλίδες να μικρύνουν κι αυτές με τη σειρά τους αναγκάζουν το άζωτο να βγει έξω από τον αέρα που υπάρχει στις φυσαλίδες.
• Το επιπλέον οξυγόνο φτάνει στους ιστούς περνώντας ακόμη και από μερικώς φραγμένες αρτηρίες.

Το επιπλέον οξυγόνο βοηθάει στη μείωση του οιδήματος στους κατεστραμμένους ιστούς. Σε αυτήν την περίπτωση, η θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν πιο γρήγορα ώστε να οριοθετείται η βλάβη στους ιστούς και πρέπει να οργανώνεται επείγουσα μεταφορά σε ασφαλή και αρμόζουσα μονάδα.

Εισαγωγή της εμβολής του εγκέφαλου από αέριο - Σύνδρομο πνευμονικής υπερδιάτασης

Ως Σύνδρομο Πνευμονικής Υπερδιατασης ορίζεται η διάταση του παγιδευμένου αέρα στους πνεύμονες κατά την διάρκεια της ανάδυσης (όπου η πίεση ελαττώνεται) με ρήξη του πνευμονικού ιστού.

Ως αιτία σχετιζόμενα με την κατάδυση αναφέρονται τα κάτωθι :

• Κράτηση-αναπνοής κατά την ανάδυση
• Εκπαίδευση ελεύθερης ανάδυσης
• Tαχεία μη-ελεγχόμενη ανάδυση (blow-up)
• Aνάδυση αναίσθητου δύτη
• Αέρας παγιδευμένος στους πνεύμονες

Αναφορικά με το πώς αέρας μπορεί να παγιδευτεί στους πνεύμονες, περιγράφονται οι κάτωθι αιτίες :

• Aπόφραξη αεραγωγών π.χ. Άσθμα
• Παχιές εκκρίσεις
• Πνευμονική κοκκιωμάτωση (σαρκοείδωση)
• Κύστεις και φυσαλίδες πνευμόνων
• Αυτόματος πνευμοθώραξ

Όταν η πνευμονική υπερδιάταση συμβεί, η ρήξη πνεύμονος έχει ως συνέπεια την απελευθέρωση αερίου-αέρας ο οποίος μπορεί:

• Να μετακινηθεί στην πνευμονική κυκλοφορία
• Να μετακινηθεί στον υπεζωκοτικό χώρο
• Να διανεμηθεί στο βραγχιακό δέντρο, στους υποδόριους ιστούς και στο μεσοθωράκιο έχοντας ως αποτέλεσμα αντίστοιχα τα κάτωθι :
• Αρτηριακή εμβολή αερίου
• Πνευμοθώρακας,
• Εμφύσημα, Μεσοθωρακίου, Υποδόριο εμφύσημα, Πνευμοπερικάρδιο

Αρτηριακή εμβολή αερίου

Η αρτηριακή εμβολή αερίου οφείλεται στην κυψελιδική ρήξη με συνεπακόλουθο φλεβική ή τριχοειδική ρήξη, έχοντας ως αποτέλεσμα αέρας να διέρχεται από την πνευμονική φλέβα στην αριστερή καρδιά, με συνέπεια έμβολα να διέρχονται στη συστηματική κυκλοφορία και διανέμονται σε όλα τα όργανα. Το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ) και η καρδιά είναι πιο επιρρεπή στη βλάβη. Τα έμβολα αέρα προκαλούν απόφραξη των αγγείων εγκεφάλου προκαλώντας συμπτώματα που εμφανίζονται στα πρώτα δέκα λεπτά από την ανάδυση.

Τα συμπτώματα της αρτηριακής εμβολής εγκεφάλου αναφέρονται ως κάτωθι :

• Διαταραχές Συνείδησης μέχρι απώλεια συνειδήσεως
• Απώλεια ισορροπίας και συντονισμού
• Διαταραχές Κρανιακών Νεύρων
• Μυική αδυναμία ή παράλυση
• Διαταραχές Αισθητικότητας

Χρόνος έναρξης συμπτωμάτων εμβολής του εγκεφάλου από αέρα

Αναφέρεται σε μελέτη ότι τα συμπτώματα της εμβολής του εγκεφάλου από αέρα εμφανίζονται ως ακολούθως :

• 8.6% συμβαίνουν κατά την διάρκεια ανάδυσης
• 83.6% συμβαίνουν σε λιγότερο από 5 λεπτά από την ανάδυση
• 7.8% συμβαίνουν μεταξύ 5-10 λεπτών από την ανάδυση

Δεν αναφέρονται συμπτώματα εμβολής του εγκεφάλου από αέρα πέρα των 10 λεπτών. Αργοπορημένα συμπτώματα αρτηριακής εμβολής μπορεί να οφείλονται σε «Παράδοξες φυσαλίδες» μέσω PFO ή αρτηριοφλεβωδών αναστομώσεων.